Λίγο πριν γεννηθεί κάθε παιδί στη Φινλανδία, το κράτος εδώ και 75 χρόνια, προσφέρει στη μέλλουσα μητέρα την επιλογή των 140 ευρώ ή ενός κουτιού που περιλαμβάνει όλο τον απαραίτητο βρεφικό εξοπλισμό, που φυσικά το κόστος του είναι πολύ μεγαλύτερο.
Αναλυτικά το κουτί που λειτουργεί και ως κρεβατάκι μωρού περιλαμβάνει:
- Στρώμα, κάλυμμα στρώματος, κατωσέντονο, παπλωματοθήκη, κουβέρτα, υπνόσακο/πάπλωμα
- Στολή για τα χιόνια, καπέλο, γάντια με μόνωση και μποτάκια
- Λεπτό μπουφάν με κουκούλα και πλεκτό φορμάκι
- Κάλτσες, γάντια και πλεκτό καπέλο
- Φορμάκια, μωρουδιακά ρούχα, κολάν
- Πετσέτα μπάνιου με κουκούλα, ψαλιδάκι νυχιών, βούρτσα μαλλιών, οδοντόβουρτσα, θερμόμετρο μπάνιου, κρέμα για τις πάνες, πανάκι για πλύσιμο
- Σετ από υφασμάτινες πάνες και τετράγωνα κομμάτια μουσελίνας
- Βιβλίο με εικόνες και παιχνίδι για τα δόντια
- Μαξιλαράκια σουτιέν και προφυλακτικά (για τους γονείς)
- Στρώμα, κάλυμμα στρώματος, κατωσέντονο, παπλωματοθήκη, κουβέρτα, υπνόσακο/πάπλωμα
- Στολή για τα χιόνια, καπέλο, γάντια με μόνωση και μποτάκια
- Λεπτό μπουφάν με κουκούλα και πλεκτό φορμάκι
- Κάλτσες, γάντια και πλεκτό καπέλο
- Φορμάκια, μωρουδιακά ρούχα, κολάν
- Πετσέτα μπάνιου με κουκούλα, ψαλιδάκι νυχιών, βούρτσα μαλλιών, οδοντόβουρτσα, θερμόμετρο μπάνιου, κρέμα για τις πάνες, πανάκι για πλύσιμο
- Σετ από υφασμάτινες πάνες και τετράγωνα κομμάτια μουσελίνας
- Βιβλίο με εικόνες και παιχνίδι για τα δόντια
- Μαξιλαράκια σουτιέν και προφυλακτικά (για τους γονείς)
Παλαιότερα περιελάμβανε και μπιμπερό, αλλά όχι πια, προωθώντας έτσι τον μητρικό θηλασμό.
Τα δε χρώματα και τα σχέδια αλλάζουν κάθε χρόνο, αλλά κατά βάση είναι ουδέτερα για να μπορούν να φορεθούν και από τα δύο φύλα.
Η Φινλανδία, κατά τη δεκαετία του 1930 που ξεκίνησε η διανομή του κουτιού μητρότητας, ήταν μία φτωχή χώρα και η βρεφική θνησιμότητα ήταν υψηλή (65 στα 1000 μωρά πέθαιναν) και αποτέλεσε ιδέα της κυβέρνησης, προκειμένου να ενισχύσει τους οικονομικά ανίσχυρους πολίτες, ώστε τα παιδιά τους να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες για το ξεκίνημα τους στη ζωή και να ενθαρρύνει τους γονείς να φροντίζουν σωστά τα παιδιά τους. Οι ραγδαία βελτιωμένες στατιστικές στις επόμενες δεκαετίες, δείχνουν ότι τα κατάφερε.
Με την πάροδο των χρόνων το Φινλανδικό κουτί μητρότητας καθιερώθηκε ως αναπόσπαστο κομμάτι της ιεροτελεστίας προς τη μητρότητα ενώνοντας γενιές γυναικών.
Προετοιμάζει δε τα βρέφη για το επόμενο μεγάλο βήμα τους στη ζωή, το σχολείο.
Στα πολυθέσια και ολοήμερα σχολεία της Φινλανδίας θα βρει κανείς παιδιά από 8 μηνών μέχρι 16 ετών, αφού όταν εργάζονται και οι δύο γονείς μπορούν να αφήσουν το 8 μηνών και άνω παιδί τους στο σχολείο, μαζί με τα μεγαλύτερα αδερφάκια του.
Στη μικρή κοινότητα του σχολείου συμφοιτούν και τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, αφού, σκοπίμως, δεν υπάρχουν ειδικά ιδρυματικά-σχολεία.
Τα βρέφη μαθαίνουν από νωρίς να συνυπάρχουν με μεγάλους και αναπήρους και από νωρίς καλλιεργείται το αίσθημα της ευθύνης και της αλληλεγγύης των μεγάλων παιδιών προς τα μικρότερα και αυτά με ειδικές ανάγκες.
Στη Φινλανδία οι διακοπές είναι δίμηνες και τα δημόσια σχολεία έχουν σύγχρονα εργαστήρια και αμφιθέατρα, κλειστά γυμναστήρια και πισίνες, ειδικές αίθουσες χαλάρωσης και σάουνας, εστιατόρια με δωρεάν φαγητό για όλους τους μαθητές.
Σημαντικότερο όλων, τα παιδιά εκεί μαθαίνουν δημιουργώντας γνώση με τους δασκάλους-φίλους τους, παίζοντας, συζητώντας και μελετώντας διάφορα βιβλία και όχι ένα υποχρεωτικό σε κάθε μάθημα.
Οι εκπαιδευτικοί εκεί είναι ελεύθεροι να πάρουν πρωτοβουλίες δημιουργικής μάθησης και να δουλέψουν χωρίς συγκεκριμένα βιβλία και δεν είναι τυχαίο που που εδώ και μια δεκαετία οι μαθητές βγαίνουν πρώτοι σε όλες τις διεθνείς αξιολογήσεις του ΟΟΣΑ.
Τα παιδιά στη Φινλανδία στις πρώτες έξι τάξεις κάνουν συχνά τεστ, όχι όμως για να βαθμολογηθούν ή να τιμωρηθούν, αλλά για να διαπιστωθούν οι αδυναμίες τους, ώστε να τους παρασχεθεί εξατομικευμένη ενισχυτική διδασκαλία.
Μπορούν ήδη από τις πρώτες τάξεις να επιλέξουν ακόμη και το ημερήσιο πρόγραμμά τους.
Ένα παιδί της Δευτέρας δημοτικού μπορεί μια ημέρα να επισκεφτεί κάποιο μάθημα της Τρίτης ή ακόμη και της Πρώτης, αν νομίζει πως αυτό χρειάζεται περισσότερο.
Οι μαθητές στη Φινλανδία αλλά και σε πολλές άλλες χώρες που το εκπαιδευτικό τους σύστημα είναι ανάμεσα σε εκείνο των πρώτων πέντε στον κόσμο, όπως στην Ιαπωνία, Κορέα και Καναδά, όταν έχουν τεστ στα μαθηματικά, φυσική, χημεία, ακόμη και στη γλώσσα τους, επιτρέπεται να έχουν μαζί τους βοήθημα (βιβλίο με τους μαθηματικούς, φυσικούς, χημικούς τύπους και λεξικό γλώσσας).
Οι παιδαγωγοί τους δεν έχουν κανένα λόγο να απαιτήσουν από τα παιδιά να αποστηθίσουν πράγματα που μετά από μερικές εβδομάδες δεν θα θυμούνται.
Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να μάθουν τα παιδιά να σκέπτονται λογικά, με κριτική αναλυτική σκέψη, κατανοώντας περίπλοκα νοήματα και αλληλοσυσχετισμούς.
Με λίγα λόγια, τους ενδιαφέρει να αγαπήσουν τα παιδιά τη μάθηση και τα βιβλία, για να συνεχίσουν να μαθαίνουν μόνα τους.
Όταν το απόγευμα μετά την ενισχυτική διδασκαλία, οι Φινλανδοί μαθητές πάνε στο σπίτι, αφήνουν τη σάκα με τα βιβλία στο σχολείο.
Όλη η υπόλοιπη ημέρα τους ανήκει. Χαίρονται την παιδικότητά τους.
Τεστ για το σπίτι απαγορεύονται και η λέξη φροντιστήριο, απλά τους είναι άγνωστη.
Είναι πρώτα στην Ευρώπη στην ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων και τελευταία σε τηλεθέαση.
Η μαθητική διαρροή στη Φινλανδία είναι σχεδόν ανύπαρκτη και η παιδεία είναι δημόσια για όλους.
Εκεί, ο γιος του πρωθυπουργού, του προέδρου της ΝΟΚΙΑ, του θυρωρού της πολυκατοικίας και του χασάπη της γειτονιάς, πάνε στο ίδιο δημόσιο σχολείο.
Οι Φινλανδοί αγαπούν την πατρίδα τους έμπρακτα κι επενδύουν σημαντικά στο μέλλον: στα παιδιά τους.
